CDA-fouten uit het verleden • Goed Nederlands principe in prullenbak
CDA-leider Sybrand Buma wil dat Nederland zonder volkenrechtelijk mandaat luchtaanvallen gaat uitvoeren in Syrië. Hij neemt een discutabel standpunt in.
Het kabinet heeft besloten om deel te nemen aan militaire acties in Irak om terreurorganisatie ISIS te bestrijden. De Iraakse regering heeft om internationale steun gevraagd. Voor acties in Syrië bestaat echter geen enkel mandaat.
Buma wil dat de Nederlandse F-16’s die boven Irak in actie komen, dat toch ook boven Syrië gaan doen. ‘Nederland moet Amerika voluit steunen en de Arabische landen die eraan meedoen’, zei de CDA’er maandagochtend op NPO Radio 1.
Het CDA draait hiermee weg van een goed Nederlands principe dat in de afgelopen 10 jaar met moeite tot stand is gekomen. In het regeerakkoord van het vierde kabinet-Balkenende stond: “Een adequaat volkenrechtelijk mandaat is vereist bij deelname aan missies met inzet van Nederlandse militairen.”
Die afspraak laat Buma nu zonder solide uitleg los. Zijn draai is twijfelachtig. Hij vervalt namelijk in oude CDA-fouten. In januari 2010 presenteerde de Commissie-Davids haar eindrapport. Die commissie deed onderzoek naar de besluitvorming over de Nederlandse politieke steun voor de Irakoorlog in 2003.
Enkele belangrijke conclusies waren:
• Er was geen adequaat volkenrechtelijk mandaat voor de inval in Irak.
• Premier Balkenende gaf geen of weinig leiding aan de debatten over Irak.
• Nuanceringen van de AIVD en de MIVD werden in de wind geslagen.
• Er is geen volledige openheid van zaken gegeven tegenover het parlement.
• De Tweede Kamer is op sommige momenten onvoldoende geïnformeerd.
Naar dat gefaalde CDA-beleid wil Buma blijkbaar terugkeren. Hij spint het als ‘we moeten de Verenigde Staten en de Arabische landen voluit steunen’. Dat is een drogreden. Die steun hangt namelijk helemaal niet af van meedoen in Syrië.
Ook het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Australië, Canada, Denemarken en België doen enkel mee aan de acties in Irak, en niet in Syrië. Nederland loopt gewoon prima in de pas. Buma weet heel goed dat het kabinet niet zonder mandaat zal meedoen in Syrië. Hij gebruikt de oorlog voor eigen partijpolitieke profilering.
De Arabische partners Saudi-Arabië, Jordanië, Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein en Qatar doen enkel mee aan de luchtaanvallen in Syrië. Niet aan die in Irak. Het is voor de Verenigde Staten en zijn bondgenoten van groot belang dat islamitische landen uit de regio meestrijden tegen terreurorganisatie ISIS.
Buma doet alsof Nederland over dat politieke en diplomatieke proces moet stoomwalsen. Dat hoeft uiteraard helemaal niet. Het is al ingewikkeld genoeg.
Daar komt nog een argument bij. De Amerikanen en hun Arabische partners trainen al jaren samen. De Nederlandse luchtmacht is relatief klein. Het kabinet heeft zes F-16’s (plus twee reservetoestellen) naar Irak gestuurd. Uitbreiding van de missie naar Syrië zou vooral symbolische waarde hebben.
Het voornaamste waar Buma mee bezig lijkt te zijn is binnenlandse profilering van zijn partij. Dat hij daar deze oorlog (of strijd) voor aangrijpt is tot daar aan toe. Maar dat hij de CDA-fouten uit het verleden hierbij negeert is ronduit dom.
